بتامتازون، یکی از داروهای درمانی برای مشکلات مختلف پوستی می باشد. این دارو در درمان خارش, قرمزی, پوسته پوسته شدن, التهاب و دیگر اختلالات پوستی استفاده می شود. در این مطلب با این دارو و عوارض و اطلاعات دارویی آن آشنا می شویم.
موارد مصرف و اطلاعات دارویی بتامتازون
بتامتازون، یک کورتیکواستروئید است. عملکرد این دارو به این صورت است که پاسخ ایمنی بدن را در برابر شرایط مختلف تغییر می دهد و منجر به کاهش التهاب می شود. این دارو در درمان بیماری های مرتبط با کاهش عملکرد غده آدرنال استفاده می شود.
همچنین این دارو جهت درمان التهابات شدید ناشی از برخی موارد خاص از جمله آسم و آلرژی شدید, آرتریت روماتوئید، کولیت اولسراتیو، اختلالات خاص خون، لوپوس، اسکلروز متعدد و برخی از شرایط پزشکی چشم و پوست تجویز می شود. علاوه بر این, این دارو ممکن است در طول درمان برخی از سرطان ها از جمله سرطان خون استفاده شود.
در صورت حساسیت به هر عنصر موجود در بتامتازون, نباید از این دارو استفاده نمود. همچنین اگر فرد مبتلا به اختلال خونریزی خاصی می باشد نباید از این دارو استفاده کند. به علاوه از این دارو نباید به مدت طولانی استفاده شود چرا که موجب مهار رشد می شود.
شایع ترین عوارض جانبی
تمام داروها دارای عوارض جانبی مختلفی می باشند. این دارو دارای عوارض جانبی جزئی است و اغلب افرادی که این دارو برای آن ها تجویز شده هیچ گونه عوارض جانبی جدی نداشته اند. برخی از عوارض جانبی شایع این دارو به شرح زیر می باشد. در صورت مشاهده هر یک از این علائم به پزشک مراجعه کنید.
- آکنه
- سرگیجه
- گرگرفتگی صورت
- ناراحتی عمومی بدن
- سردرد
- افزایش اشتها
- افزایش تعریق
- سبکی سر
- حالت تهوع
- عصبی شدن
- درد
- تورم و یا قرمزی در محل تزریق
- بی خوابی
- ناراحتی های معده
عوارض جانبی خطرناک
- واکنش های شدید آلرژیک مانند: ایجاد جوش, کهیر, خارش, مشکلات تنفسی, تنگی قفسه سینه, تورم دهان و صورت و لب ها و زبان
- تغییر غیر طبیعی مدفوع
- تغییر در میزان چربی بدن
- تغییرات در سیکل قاعدگی
- کبودی یا خونریزی
- نامنظم شدن ضربان قلب
- تغییرات ذهنی یا خلق و خوی (مثلا افسردگی)
- درد عضلانی، خستگی و یا ضعف
- تشنج
- حالت تهوع شدید و یا استفراغ
- سرگیجه شدید و ناگهانی و یا سردرد
- تورم پا و یا ساق پا
- علائم عفونت (به عنوان مثال لرز، تب، گلو درد)
- درد تاندون یا استخوان ها
- نازک شدن پوست
- حساسیت غیر طبیعی پوست
- افزایش غیر طبیعی وزن
- تغییرات بینایی و یا دیگر مشکلات چشمی
- استفراغ
در صورت مشاهده ی هر یک از این علائم, باید سریعا به پزشک مراجعه شود.
اشکال دارویی
این دارو در اشکال متنوعی موجود است. آمپول, قرص, قطره و پماد بتامتازون، از اشکال این دارو می باشند. هر یک از این اشکال دارویی جهت درمان برخی از بیماری ها به کار برده می شود. مصرف بیش از حد این دارو جهت درمان افراد مسن و به خصوص خانم های یائسه, خطر ابتلا به پوکی استخوان و فشار خون بالا را افزایش می دهد.
نحوه مصرف :
بسته به نوع التهاب و ناراحتی پوستی مقدار و نحوه مصرف در افراد مختلف متفاوت می باشد اما معمولا در افراد بزرگسال یک تا سه بار در روز و در کودکان نیز یک بار در روز مورد استفاده قرار گرفته می شود، قبل از استفاده محل آسیب دیده را به خوبی شسته و پس از خشک کردن یک لایه نازک از دارو بر روی محل مورد نظر قرار داده تا به خوبی جذب پوست شود.
توصیه های مهم در مصرف بتامتازون
- این دارو ممکن است توانایی بدن را در مقابله با عفونت ها کاهش دهد. بنابراین در طول مصرف این دارو, از تماس با افراد مبتلا به عفونت و سرماخوردگی اجتناب کنید و در صورت مشاهده علائمی از قبیل: گلودرد، بثورات جلدی، یا لرز سریعا به پزشک مراجعه نمایید.
- در صورتی که قبلا به بیماری های آبله مرغان, زونا و یا سرخک مبتلا نشده اید, از تماس افراد مبتلا به این بیماری ها اجتناب کنید.
- پیش از مصرف هر گونه دارو و یا اقدام پزشکی و دندانپزشکی, جراحی و … دکتر خود را از مصرف این دارو مطلع کنید.
- از آن جایی که این دارو ممکن است بر روی قند خون تاثیر بگذارد, به افراد مبتلا به دیابت توصیه می شود دائما قند خون خود را کنترل کنند و قبل از مصرف این دارو درباره ی دوز آن با پزشک خود مشورت نمایند.
- در صورت استفاده طولانی مدت از این بدن ممکن است استروئید طبیعی تا چند ماه پس از قطع دارو, به اندازه کافی تولید نکند. در این صورت اگر فرد صدمه شدید, عمل جراحی و عفونت پیدا کند و یا الکترولیت های خون از دست بدهد, ممکن است دچار علائم شدید و حادی شود. به همین دلیل در صورت مشاهده این علائم باید سریعا به پزشک مراجعه شود.
- در صورت تزریق این دارو به داخل مفاصل و بروز علائمی از قبیل درد شدید همراه با تورم, کاهش حرکات مفاصل, تب و یا احساس ناخوشی باید سریعا به پزشک مراجعه شود.
- در صورتی که فرد از این دارو استفاده می کند, قبل از تزریق هر گونه واکسن, باید با پزشک مشورت کند.
نکاتی در مورد Betamethasone
۱. از مصرف این دارو بیشتر از زمان تجویز شده خودداری نمایید.
۲. به منظور رفع سوختگی و قرمزی ناشی از پوشک در کودکان از این دارو استفاده نکنید.
۳. در صورتی که در دوران بارداری و شیردهی به سر می برید و یا قصد باردار شدن دارید پزشک تان را در جریان بگذارید.
۴. این دارو در کودکان باید با احتیاط بیشتری مورد استفاده قرار گرفته شود.
۵. دارو را زیر نظر پزشک مصرف کنید.
۶. پماد، کرم و ژل این دارو را از دهان، چشم و بینی تان دور نگهدارید.
۷. پیش از استفاده از این دارو دست هایتان را به خوب بشویید.
۸. بر روی پوست یک لایه نازک از دارو قرار داده سپس ماساژ دهید.
۹. هرگز استفاده از دارو را به شخص دیگری که علائم مشابه شما دارد پیشنهاد نکنید.
۱۰. در صورتی که دچار عفونت پوستی شدید از مصرف خودسرانه دارو خودداری کنید.
۱۱. در صورتی که پس از گذشت دو هفته علایم بهبودی در خود مشاهده نکردید بهتر است به پزشک مراجعه نمایید.
۱۲. پیش از مصرف دارو لیستی از تمام داروهایی که استفاده می کنید را تهیه و در اختیار پزشک قرار دهید زیرا امکان ایجاد تداخل این دارو با دارو های دیگر وجود دارد.
سخن پایانی
با توجه به مطالب بیان شده, اگرچه بتامتازون ممکن است عوارض جانبی جدی نداشته باشد اما در طول مصرف این دارو نیاز به مراقبت های جدی می باشد. استفاده بیش از حد از این دارو و بدون تجویز پزشک ممکن است آسیب های جبران ناپذیری بر بدن وارد کند.
امیدواریم از مطالعه مطلب گفته شده نهایت بهره را برده باشید و به خوبی با این دارو آشنا شده باشید در صورت تمایل به آشنایی با دیگر دارو ها می توانید بر روی اطلاعات دارویی کلیک نمایید.
منبع : آرگا
