آرتروز یا استئوآرتریت (OA) یکی از بیماری های تحلیل برنده مفصل است و از بیماری های شایع به حساب می آید. این بیماری برخلاف تصور التهابی نیست و زمانی رخ می دهد که غضروف انتهای استخوان ها در هر مفصل، به تدریج نازک شده و از بین برود و منجر به ساییده شدن استخوان ها به یکدیگر شود که نهایتا منجر به درد، التهاب و کاهش حرکات مفصل می شود.
علل بیماری آرتروز
علت ابتلا به این بیماری هنوز ناشناخته است ولی علل بیماری ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- اضافه وزن
- بالا رفتن سن
- صدمه و آسیب مفاصل
- به درستی شکل نگرفتن مفاصل
- نقص ژنتیکی در غضروف های مفاصل
- فشار آمدن به مفاصل در برخی از شغل ها و بازی های ورزشی
نشانه ها و علائم آرتروز
علائم این بیماری می تواند از خفیف تا شدید در بیماران متغیر باشد. این علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد
فرد مبتلا به این بیماری، ممکن است احساس درد در ناحیه مفاصل کند. این درد ممکن است به حالت سوزش یا به اصطلاح تیر کشیدن باشد. در برخی از افراد مبتلا به این بیماری، این درد ممکن است استمرار نداشته باشد و در زمانی این درد احساس شود و در زمانی احساس نشود و به بیانی دیگر درد بیاید و برود. دردهای همیشگی مفاصل و یا درد مفاصل در هنگام خواب، نشانه ی این است که آرتروز فرد بدتر شده است.
- سفتی
زمانی که فرد مبتلا به این بیماری می شود، برخاستن در صبح می تواند برای او مشکل باشد. یعنی فرد احساس می کند که مفصل هایش سفت شده است و ممکن است برای مدت کوتاهی مفصل ها صدا دهند تا زمانی که فرد شروع به حرکت می کند. این حالت ممکن است در نشستن فرد مبتلا نیز رخ دهد.
- ضعف عضلانی
یکی از علائم دیگر آرتروز، ضعیف تر شدن عضلات اطراف مفاصل است. این حالت به خصوص برای افرادی که آرتروز زانو دارند، زیاد اتفاق می افتد.
- تورم
این بیماری معمولا سبب تورم در ناحیه نمی شود اما ممکن است اندکی سبب تورم شود به خصوص در آرتروز ناحیه زانو.
- تغییر شکل مفاصل
یکی دیگر از علائم این بیماری در برخی از افراد مبتلا، تغییر شکل مفاصل است به خصوص وقتی این بیماری شدت می گیرد تغییر شکل مفاصل محسوس تر است.
- از دست دادن طیف وسیعی از حرکات و فقدان استفاده از مفاصل
این بیماری سبب می شود تا انجام طیف وسیعی از حرکت بدتر شده و رفته رفته فرد مبتلا نتواند از مفاصل استفاده کند. فرد مبتلا ممکن است قادر به خم شدن به طور کامل، انعطاف پذیری و … نباشد و یا ممکن است اصلا نتواند هیچ یک از این حرکات را انجام دهد.
- ترک خوردگی و سایش
از نشانه های دیگر آرتروز , خرد شدن مفاصل و ایجاد صدای سایش در فرد مبتلا است. هرچند که این نشانه از بیماری ممکن است گاهی برای افراد سالم نیز اتفاق افتد و جای نگرانی ندارد.
- اختلالات خواب
درد و سفت شدن مفاصل در افراد مبتلا به آرتروز ممکن است خواب آن ها را مختل کند و این اختلال در خواب ممکن است درد آن ها را تشدید کند.
درمان آرتروز
متخصصان اغلب درمان های ترکیبی متناسب با نیاز ، شیوه زندگی و سلامتی بیمار تجویز می کنند. هدف از درمان این بیماری، 4 هدف اصلی است که عبارت اند از:
- بهبود عملکرد مفاصل
- حفظ وزن و سلامتی بدن
- کنترل و مهار درد
- دستیابی به زندگی سالم
همچنین برنامه های درمانی آرتروز می تواند شامل موارد زیر باشد که این درمان ها بسته به شدت بیماری متغیر می باشد. اقدامات درمانی زیر در صورتی که آرتروز خیلی شدید نباشد، برای درمان آرتروز توسط پزشک توصیه می شود.
- ورزش : به قوی شدن عضلات و به خوبی حرکت کردن مفاصل کمک می کند.
- کنترل وزن : در صورت داشتن اضافه وزن، یکی از درمان های ترکیبی که توسط پزشک توصیه می شود کاهش و کنترل وزن می باشد.
- استراحت و مراقب از مفاصل که شامل خوب نگه داشتن مفاصل زمان کار کردن و حرکت می باشد.
- گرما و سرما درمانی : از جمله تکنیک های کاهش درد بدون دارو به منظور کنترل درد می باشند که شامل کمپرس داغ، کمپرس سرد، ماساژ با یخ
- داروها: شامل داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن یا داروهایی نظیر استامینوفن است و یا ممکن است کرم کپسایسین برای استفاده بر روی پوست، توسط پزشک تجویز شود.
- فیزیوتراپی یا کار درمانی : که این درمان ها جزء درمان های مکمل و جایگزین محسوب می شوند.
اقدامات درمانی زیر در صورتی که آرتروز بهبود نیافت و بدتر شد، توسط پزشک تجویز می شود.
- گرفتن عکس های استروئیدی
- تجویز داروهای مسکن نظیر ترامادول
- فیزیوتراپی
اگر اقدامات درمانی بیان شده، باز هم نتوانست علائم و دردهای ناشی از این بیماری را کنترل و کاهش دهد, ممکن است پزشک, جراحی را جایگزین آن ها کند تا از تشدید شدن بیماری جلوگیری و دردها تسکین یابد. برخی از انواع جراحی ها که در درمان آرتروز انجام می شود عبارت اند از:
- آرترودز
- آرتروسکوپی
- جراحی انگشتان دست و یا پا
- تعویض مفاصل
- استئوتومی
منبع : آرگا
